www.7dak.fora.pl

Paweł_39

Fragment ze wspomnień Czerminskiego z sierpnia 1939 r.

"Wieczorem wróciliśmy do Radzewa, majątku własności Pana Ganowicza, ojca obecnego lekarza weterynarii., który wtedy miał dopiero 12 lat. Ja z Wierzbickim miałem kwaterę w szkole i ordynans codziennie smażył nam na śniadanie każdemu jajecznice z 5 jaj. Wędliny tam w sklepikach nie było, a czymś trzeba było się odżywiać."

Radzewo nieco się zmieniło - rozbudowało. Niemniej po rozpytaniu miejscowej ludności, udało się szybko ustalic budynek starej szkoły w Radzewie. Jest dokładnie na rozstaju dróg. Na przeciwko stoi stalowy krzyż - zapewne w miejscu dawnego drewnianego.

Mapa WIG z 1935 r. Nie oznaczono szkoły, może później ją tam ustanowiono. Miejsce położenia na czerwono. Majątek Radzewo oznaczony niżej w nawiasie.

I krzyż na rozstaju.

Piotrek

Oznaczałoby to, że folwark znajdował się na południe od Radzewa, po prawej stronie szosy z Czmonia. Czyli nic z niego nie pozostało raczej, bo po prawej stronie drogi widać tylko nowe budynki.

Marcin

Panowie w Radzewie co najwyżej funkcjonowało dowództwo dywizjonu, ewentualnie elementy rozpoznania baterii. Baterie ulokowane były w lasach po zachodniej stronie drogi Kórnik – Śrem wzdłuż której rozlokowana była nasza kolumna amunicyjna. Stanowiska ogniowe 1 baterii były na północ od Czmonia, a 2 baterii na południe od Radzewa.

Paweł_39

Marcin, mój powyższy opis dotyczy połowy sierpnia, przed mobilizacją. W Radzewie stała III bateria, a dowództwo DAKu w Czmoniu. Ty pokazujesz stan z powrotu DAKu w region po przeprowadzeniu mobilizacji przed wybuchem wojny.

Ale fajną mapkę zrobileś. Wybiorę się kiedyś po stanowiskach w lesie Smile

Marcin

W lasach baterie tylko stacjonowały, stanowiska ogniowe miały na polach.

Piotrek

Wspomnienia Czermińskiego dotyczą jeszcze okresu manewrów, przed mobilizacją, więc stanowisk ogniowych wtedy nie zajmowali chyba.

Marcin, a jak ustaliłeś te s.o.?

Paweł_39

Bateria regulaminowo to w szkole miala dowództwo. Reszta baterii pewnie po okolicznych zabudowaniach i gospodarstwach. Dopiero za 2 tygodnie staną na wskazanych przez Marcina stanowiskach.

Marcin

Piotrek

Jeden działon stał pod Czaczem w ramach OW "Czemiń".

Marcin

No tak zapomniałem - Piotr ale to nie dla Ciebie było.

Radzewice

Na początku chcę zaznaczyć że praktycznie nie mam wiedzy na temat 7DAK . Jestem mieszkańcem Radzewic ( wieś położona nad samą Wartą ,blisko Radzewa ) . Na stronie w zakładce historia odnalazłem taką informacje cytat;
Wieczorem 31 sierpnia 1939 roku pododdziały 7 DAK zajmowały następujące pozycje:
- dowództwo – Radzewo k. Kórnika,
- 1 bateria – rejon Śremu z zadaniem wsparcia odcinka obrony „ŚREM”, obsadzonego przez II bat 55 pp. oraz baon ON „LESZNO” (zadanie: obrona linii Warty od Góry /wył./ do Śremu /wł./),
- 2 bateria – jeden pluton w składzie OW „CZEMPIŃ”, jako wsparcie 17 puł (bez 3 szwadronu) oraz kompanie ON „ŚMIGIEL” i zajmował stanowiska przy szosie Leszno – Kościan w miejscowości Czacz. Drugi pluton (w rejonie Radzewa) w składzie odcinka obrony „ROGALIN” obsadzonego przez baon ON „KOŚCIAN” (zadanie: obrona linii Warty od Mosiny/wył./ do Góry /wł./),
Zainteresowało mnie zdanie o 2 baterii , a dokładniej to że istniała obrona ROGALIN na linii Warty od Mosiny do Góry . Stąd moje pytanie ; czy wiadomo Wam o jakiś stanowiskach w Radzewicach i czy 7DAK mógł tutaj przebywać ?
Nadmienię że przed II WŚ w Radzewicach znajdowała się przeprawa promowa , oraz jest mi znane miejsce gdzie można dostrzec pozostałości okopów czy stanowisk ( przynajmniej coś co to przypomina) .

Piotrek

Nie mamy aż tak precyzyjnych danych, dotyczących samych stanowisk ogniowych. Kpt. Marcin Mrugalski wyrysowywał swojego czasu hipotetyczne s.o. na mapie, przyjmując że dla postawionych przed poszczególnymi plutonami dywizjonu zadaniami, ich umiejscowienie w tych konkretnych miejscach byłoby najdogodniejsze.

Dałoby radę wykonać jakieś fotki tych okopów?

Radzewice

Mogę zrobić kilka zdjęć pozostałości okopów , z tym że najprawdopodobniej w niedziele dopiero. Stojąc w miejscu okopów , przed nami ( za Wartą ) rozciąga się droga około 1,5 km którą dochodziło się do promu od zachodu. Kolumny niemieckie potencjalnie idące były by widoczne na całej swojej rozciągłości .

P.S Dworek ( folwark) nadal stoi w Radzewie . Na pierwszy rzut oka nie idzie go rozpoznac .

Radzewice

Aby zamieścić link do dysku gdzie są fotki należy napisać co najmniej 3 posty , taka informacja wyświetla mi się . Teraz to jest trzeci post , mam nadzieje że następny będzie ok.

Radzewice

Zdaję sobie sprawę ze to co pokazuje wcale nie muszą to być stanowiska ogniowe . Tego typu dziur, rowów, nierówności terenu w mojej okolicy jest niezliczona ilość . Może to być pozostałość po wylewach Warty , lodowcu, czy prac leśno- rolniczych . Ale jednak przyglądając się cały czas daje mi to do myślenia. Informacja o tym że w Radzewicach na początku września 1939r. było wojsko uzyskałem kilkanaście lat temu , ze wskazaniem na tamten rejon . Dochodzi jak wspomniałem wcześniejszych postach prom , oraz cytat o obronie 2 baterii odcinka linii Warty od Mosiny do Góry.

Najpierw rzut ekaranu z google maps zaznaczonym miejscem gdzie zrobiłem zdjęcia.

[link widoczny dla zalogowanych]
Liczę że to rzuci troszkę więcej światła i uda mi się potwierdzić lub zaprzeczyć tej informacji , korzystając z Waszej wiedzy .

Marcin

Wygląda mi to na punkt obserwacyjny. Stanowiska ogniowe nad samą wartą to raczej tylko doraźnie ale na pewno było trzeba się z tym liczyć.

Piotrek

Faktycznie, wygląda raczej na okop, niż stanowisko ogniowe.

A fotki tych pozostałości folwarku masz gdzieś? Możesz zaznaczyć na mapie, gdzie to dokładnie jest?

Radzewice

Wygląda na to że informacja o wojsku wielce prawdopodobna . Dokładnie nie wiem czym się różni stanowisko ogniowe od okopów , ale moja wyobraźnia podpowiada mi że skoro okopy to jest w miarę możliwości rów w linii prostej (powiedzmy poziomej ) to stanowisko ogniowe jest umiejscowione z małym rowie wykopanym pod kontem prostym ( pionowo) tak żeby wprowadzić działo do okopu. Jeżeli mam racje to takie chyba dwa miejsca są widoczne . Można dostrzec to na fotografii pierwszej i trzeciej okopów ,to jest to samo miejsce.
Wiedza o folwarku pochodzi od rodowitej radzewianki ( mojej zony ) . Dziś to jest prywatny dom mieszkalny . Dom znajduję sie po prawej stronie drogi jadąć w strone Czmonia na zakręcie 90 stopni , odrazu za kaplicą . Współrzedne geograficzne

52.203704, 17.027248

Patrząc na widok poniżej to dom z prawej strony ekranu lekko oddalony tak jak by z podwujnym dachem .

[link widoczny dla zalogowanych]

jarema

Tak na chłopski rozum: okop przypomina raczej rów, w którym mniej-więcej w rzędzie znajdują się żołnierze. Stanowisko ogniowe (działobitnia) to bardzo spora (choć względnie płytka) dziura w ziemi, w której stoi armata (a jest to spory klunkier + uwzględnić należy możliwość obracania), czasem z płytkim okopem dobiegowym. Punkt obserwacyjny wygląda jakby lej po bombie, w którym kryje się kilku żołnierzy, prowadzących obserwacje ognia Wink

Marcin

Jarema spokojnie z tymi wnioskami Wink

Działobitnia to raczej tylko prostopadle do rzeki + kąt ostrzału w prawo i lewo. Punkt obserwacyjny będzie w kształcie zygzaka i transzei prostopadłej do rzeki, ewentualnie z poszerzonymi miejscami na przyrządy pomiarowe. Punktów takich szukał bym na okolicznych wzniesieniach terenowych z panorama drugiej strony rzeki. Co do leja po bombie to tylko w czasie natarcia i w walce, ewentualnie w warunkach specyficznych. Pamiętajmy że Radzewice to teren przygotowywany do obrony więc wszystko przygotowane starannie i regulaminowo. Pamiętamy też że mogły być to rowy strzeleckie - przecież zakładano obronę na linii Warty.